Stosowanie liniowej metody amortyzacji oznacza, że przedsiębiorca decyduje się na powolny proces zaliczenia zakupu, np. samochodu, do kosztów uzyskania przychodów.
Dodatkowo, pozwala ona zazwyczaj najwierniej odzwierciedlić stopień zużycia się amortyzowanego elementu, ułatwiając tym samym podjęcie decyzji inwestycyjnych. W porównaniu z innymi dostępnymi metodami, uchodzi też za metodę najprostszą.
W myśl przepisów podatkowych, amortyzacja jest kategorią kosztową, pomniejszającą o swoją wartość podstawę do opodatkowania, a co za tym idzie, wartość należnego podatku.
To, w jaki sposób będzie ona przebiegać, może zależeć od decyzji podatnika, o ile spełniać będzie ściśle określone warunki. Podstawową metodą dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest metoda liniowa.
Koszt rozłożony w czasie
Metoda liniowa zakłada, iż amortyzowany w firmie zakup, np. samochód, zużywa się identycznie przez cały okres jego eksploatacji, niezależnie od intensywności wykorzystywania go. Wartość początkowa środka trwałego zostaje rozłożona równomiernie na cały okres amortyzowania.
Rozpoczęcie amortyzacji środka trwałego następuje od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały wprowadzony został do działalności gospodarczej.
Odpisy amortyzacyjne pomniejszają podstawę do opodatkowania w równych ratach – podatnik może zdecydować o ich częstotliwości (co miesiąc, co kwartał, jednorazowo na koniec roku podatkowego).
Ostatniego odpisu amortyzacyjnego dokonuje się za miesiąc, w którym dochodzi do jednej z tych czterech sytuacji, tj. zrównania się sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka, przekazania go do likwidacji, przekazania do sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru.
Wierniejsze odzwierciedlenie zużycia
Zasady stosowania metody liniowej uzupełnione są przez stawki amortyzacyjne znajdujące się w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych. Wyliczenie odpisu amortyzacyjnego, jaki systematycznie obciążać będzie koszty podatkowe, sprowadza się do pomnożenia rocznej stawki amortyzacji przez wartość początkową.
Przykład
W maju przedsiębiorca nabył samochód dostawczy o wartości początkowej 150.000 zł. Stawka amortyzacji wynosi wedle Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych 20%. Tabela amortyzacji tego pojazdu będzie wyglądać następująco:
| Okres amortyzowania | Obliczenie odpisu amortyzacyjnego | Odpis amortyzacyjny | Skumulowane odpisy | Wartość netto środka trwałego na koniec okresu |
| 2013 (VI-XVII) | (20% x 150.000) x (7/12) = 17.500 | 17.500 zł | 17.500 zł | 132.500 zł |
| 2014 | 20% x 150.000 = 30.000 | 30.000 zł | 47.500 zł | 102.500 zł |
| 2015 | 20% x 150.000 = 30.000 | 30.000 zł | 77.500 zł | 72.500 zł |
| 2016 | 20% x 150.000 = 30.000 | 30.000 zł | 107.500 zł | 42.500 zł |
| 2017 | 20% x 150.000 = 30.000 | 30.000 zł | 137.500 zł | 12.500 zł |
| 2018 (I-V) | (20% x 150.000) x (5/12) = 12.500 | 12.500 zł | 150.000zł | 0 zł |
Katarzyna Miazek, Katarzyna Więsik
Fot. Getty Images