Koszty postępowania przed organami podatkowymi ponosi z reguły Skarb Państwa, województwo bądź też gmina. Nie oznacza to jednak, że za wszystko zapłaci fiskus.
Koszty, których uregulowanie spoczywa na podatniku występującym w toczącym się postępowaniu jako strona, zostały wyszczególnione w art. 267 § 1 Ordynacji podatkowej.
Stronę obciążają koszty:
– które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie;
– stawiennictwa uczestników postępowania na rozprawę, która nie odbyła się w wyniku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa strony, która złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy;
– sporządzania określonych w Ordynacji Podatkowej odpisów lub kopii;
– powstałe z jej winy;
– inne, przewidziane w odrębnych przepisach.
Za koszty poniesione w interesie podatnika, które nie wynikają wprost z ustawowego obowiązku organu podatkowego, przyjęło się uznawać przede wszystkim honorarium pełnomocnika.
WAŻNE! Podatnikowi, wobec którego prowadzone jest postępowanie podatkowe, przysługuje prawo do ustanowienia adwokata, radcy prawnego bądź też doradcy podatkowego, w celu ochrony swoich interesów. Należy jednak pamiętać, że możliwość ta jest opcjonalna, nie zaś obligatoryjna.
Również w przypadku sporządzania różnego rodzaju odpisów, jak i kopii z akt sprawy, to podatnik ponosi z tego tytułu koszty.
Oprócz wydatków poniesionych w swoim interesie, podatnik będący stroną postępowania ponosi konsekwencje finansowe rozprawy, która się nie odbyła na skutek nieusprawiedliwionego niestawiennictwa.
Należy przez to rozumieć wszelkie koszty poniesione przez uczestników postępowania (świadków, biegłych), w związku ze stawieniem się w organie podatkowym prowadzącym postępowanie, takie jak chociażby koszty dojazdu.
Co więcej, w przypadku wstrzymywania lub utrudniania prowadzonego postępowania podatkowego, winowajca ponosi wszelkie konsekwencje finansowe, wynikające z tytułu np. nieusprawiedliwionego niestawienia się na wezwanie, odmowy składania zeznań, czy też opuszczenia bez zezwolenia miejsca przeprowadzanych czynności.
Podatnik powinien przy tym pamiętać, że w przeciwieństwie do przedstawionych wcześniej sytuacji, w tym przypadku do odpowiedzialności finansowej może zostać pociągnięty każdy podatnik uczestniczący w postępowaniu.
Wysokość kosztów, które obciążają podatnika, jak również termin i sposób ich uregulowania, organ podatkowy wskazuje w postanowieniu. Podatnik powinien przy tym pamiętać, że gdy nie zgadza się z rozstrzygnięciem o kosztach, przysługuje mu zażalenie.
WAŻNE! W uzasadnionych przypadkach podatnik może ubiegać się o rozłożenie zapłaty wskazanej w postanowieniu kwoty na raty.
W tym celu konieczne jest złożenie wniosku, w którym podatnik wykaże, iż przemawia za tym jego ważny interes lub też interes publiczny. Co więcej, w wyjątkowych sytuacjach można się również starać o umorzenie w całości lub w części kosztów postępowania podatkowego.
Elżbieta Węcławik, Iwona Cackowska