Przedsiębiorcy, których profil działalności gospodarczej nie uzasadnia zakupu samochodu ciężarowego albo specjalistycznego, jakim jest np. bankowóz, mogą rozważyć inną opcję, która zapewni pełne prawo do odliczenia VAT-u od samochodu osobowego.
Dokonując zakupu samochodu osobowego można odliczyć 60 proc. VAT, nie więcej jednak niż 6 tys. złotych. Przedsiębiorcy muszą się liczyć, że również w 2013 r. najprawdopodobniej nie odliczą pełnej kwoty podatku naliczonego przy zakupie samochodu osobowego.
Przyjęty przez rząd projekt tzw. ustawy okołobudżetowej przewiduje przedłużenie do 31 grudnia 2013 r. ograniczeń w zakresie odliczenia VAT przy nabywaniu samochodów osobowych o masie nieprzekraczającej 3,5 tony. Utrzymane zostało również wyłączenie prawa do odliczenia podatku od paliwa do samochodów osobowych. Na utrzymanie tych ograniczeń Polska otrzymała zgodę UE.
Projektowane regulacje przewidują jednak przedłużenie do 31 grudnia 2013 roku obowiązywania także korzystnych dla niektórych przedsiębiorców rozwiązań.
Ograniczenia w odliczaniu VAT-u nie stosuje się bowiem m.in. w przypadku, gdy przedmiotem działalności podatnika jest oddawanie w odpłatne używanie samochodów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze.
W takim przypadku, gdy zakupiony samochód jest przeznaczony przez przedsiębiorcę wyłącznie do tych celów i to przez co najmniej sześć miesięcy, może on odliczyć pełny VAT zapłacony przy zakupie auta.
Co ważne, odnosząc się do użytego w ustawie sformułowania „przedmiot działalności”, fiskus wskazuje, że istotne jest „nie samo oznaczenie przedmiotu działalności w sensie generalnym (formalnym), lecz w kontekście zadysponowania konkretnym samochodem w ściśle określony sposób. Mówiąc o przedmiocie działalności podatnika, przepis ten wiąże go jednocześnie z oddaniem w odpłatne używanie konkretnych samochodów poprzez użycie wyrazu >>tych<<, przy czym ich oddanie w odpłatne używanie na podstawie określonej umowy jest jedyną okolicznością wymienioną w tym przepisie, która uzasadnia jego zastosowanie” (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12.03.2012 r., nr ILPP2/443-1663/11-2/AK).
By uniknąć ewentualnych problemów z fiskusem, warto jednak wcześniej rozszerzyć zakres działalności gospodarczej o wynajem samochodów i zaktualizować wpis w ewidencji działalności gospodarczej.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie spółki muszą pamiętać, by wystąpić do Sądu Rejestrowego z wnioskiem o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców poprzez wpisanie zmiany (rozszerzenia) przedmiotu działalności o wynajem pojazdów.
Później – na wypadek ewentualnej kontroli – ważne będzie wykazanie, że taka działalność faktycznie jest prowadzona i że wynajmowany jest dokładnie ten pojazd, w przypadku którego przedsiębiorca dokonał pełnego odliczenia VAT.
Spełnienia warunku przeznaczenia samochodu wyłącznie na wynajem (lub przekazanie do odpłatnego korzystania na podstawie innej umowy np. dzierżawy, chyba że przedmiotem działalności jest sprzedaż samochodów) przez co najmniej 6 miesięcy należy przestrzegać rygorystycznie, na co zgodnie wskazują interpretacje podatkowe (np. ww. interpretacja z 12.03.2012 r., interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 7.03.2012 r., nr ILPP1/443-1541/11-4/NS oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18.07.2012 r., nr IPPP3/443-562/12-2/MPe).
Przy czym działalność taka powinna być rzeczywiście prowadzona albo też co najmniej z okoliczności towarzyszących nabyciu samochodów powinno wynikać, że podatnik miał zamiar podjąć tego rodzaju działalność. Oznacza to, że w tym okresie samochód nie powinien być wykorzystywany na inne potrzeby, nawet związane z prowadzoną działalnością.
Nic nie stoi natomiast na przeszkodzie, by po 6 miesiącach wynajmowania samochodu przeznaczyć go już do innych celów firmowych, zachowując przy tym prawo do odliczenia całego VAT-u.
| Cena nabycia samochodu (brutto) | 60.000 zł | 90.000 zł | 170.000 zł |
| VAT (pełna kwota; do odliczenia przy wynajmie) | 11.220 zł | 16.829 zł | 31.789 zł |
| Cena netto | 48.780 zł | 73.171 zł | 138.211 zł |
| VAT do odliczenia (samochód osobowy) | 6.000 zł | 6.000 zł | 6.000 zł |
| Różnica w odliczonym VAT (oszczędność) | 5.220 zł | 10.829 zł | 25.789 zł |
Katarzyna Rola-Stężycka
Fot. Getty Images