Każdy menedżer ma swój własny, unikalny styl zarządzania. Podstawowych stylów przywództwa jest jednak sześć – tak przynajmniej wynika z badań psychologa Daniela Golemana.
Typologia Golemana oparta została na wynikach ankiety przeprowadzonej wśród 3 tysięcy menedżerów. Na podstawie ich odpowiedzi stworzona została klasyfikacja sposobów, jakimi szefowie radzą sobie z rozwiązywaniem bieżących zadań w firmie.
Styl demokratyczny
Lider demokratyczny stara się, by każdy pracownik mógł wyrazić swoją opinię. Zależy mu na uwzględnieniu różnych głosów w rozwiązaniu danej sprawy, chętnie wyjaśnia wątpliwości, a podejmując ostateczne decyzje, stara się działać zgodnie ze wspólnie wypracowanymi stanowiskami.
W tak zarządzanej firmie pracownicy czują, że są szanowani, a ich opinie mają dużą wartość. Trafność decyzji jest większa, bo są one gruntownie przemyślane i przedyskutowane. Ale niestety, im więcej jest osób, z którymi menedżer chciałby uzgadniać wszystkie ważne kwestie, tym bardziej taki styl zarządzania staje się czasochłonny.
Styl afiliacyjny
W tym stylu zarządzania lider jeszcze bardziej skupia się na relacjach w zespole. Sprawna, bezpośrednia komunikacja zastępuje w tym wypadku nadmierną biurokrację. Afiliacyjny przywódca wspiera swój zespół, motywuje pracowników, nagradza, a wszystko to z nadzieją, że będzie mógł liczyć na ich świetne pomysły.
Taki szef musi wykazywać się dużą empatią i właściwie wyczuwać nastroje panujące w zespole. Afiliacyjny styl sprawdza się tam, gdzie pracownicy są kompetentni i dobrze znają swoje cele. Jeśli tak nie jest, afiliacja zmienia się w chaos, a rozleniwieni pracownicy obniżają efektywność firmy.
Styl wizjonerski
Mamy z nim do czynienia, gdy szef jest człowiekiem, który ma wizję i narzuca ją pracownikom. Taki lider wskazuje cele i motywuje do ich osiągnięcia, ale często nie zawraca już sobie głowy ustalaniem drogi, jaka ma do danych efektów prowadzić. Dzięki temu to pracownik musi wykazać się inicjatywą i samodzielnością, a przez to czuje, że ma autentyczny wpływ na rozwój firmy. Taki sposób zarządzania sprawdza się, gdy menedżer ma w zespole autorytet i potrafi jasno wskazać pracownikom pożądany kierunek działań.
Styl trenerski
Zdarza się, że przywódca stara się być zarazem coachem pracownika. Taki lider próbuje znaleźć wspólny mianownik dla dążeń danej osoby i celów firmy. Poświęca uwagę poszczególnym pracownikom, bada ich mocne i słabe strony, starając się jak najlepiej ukierunkować i spożytkować ich energię. Dzięki takiemu stylowi zarządzania wzrasta lojalność zespołu.
Problemy pojawiają się wtedy, gdy menedżer nie jest w stanie poświęcić podobnej uwagi wszystkim pracownikom (skupia się albo na najlepszych, albo na najsłabszych). Styl ten nie sprawdza się, gdy pracownicy nie czują się silnie zmotywowani do pracy – wtedy może się okazać, że szef-trener wykształcił doskonałych pracowników, którzy jednak odejdą do konkurencji.
Styl nakazowy
Menedżer nakazowy wydaje polecenia i wymaga ich realizowania. Uważa, że musi nieustannie kontrolować swoich pracowników. Nie docenia ich samodzielności ani pomysłów. Nie liczy się ani ich kreatywność, ani rozwój. Taki wojskowy sposób zarządzania firmą sprawia jednak, że zadania wykonywane są szybko i skutecznie.
W sytuacjach trudnych sprawdza się to doskonale. Jeśli jednak firma zarządzana jest w taki sposób non-stop, źle wpływa to na atmosferę i pracownicy dążą do zmiany miejsca zatrudnienia.
Styl normatywny
Szef działający zgodnie z tym stylem skupia się na przestrzeganiu procedur i samodzielnym wykonywaniu zadań. Taki lider próbuje być wzorem do naśladowania. Sam ciężko pracuje, by udowodnić, że obowiązujące w firmie metody są skuteczne. Niestety, nie każdy pracownik za takim menedżerem nadąża, a gdy nie udaje mu się w krótkim czasie osiągnąć dobrych wyników, może czuć się zdemotywowany do dalszych starań.
Pojawia się też pewna sprzeczność – lider wymaga samodzielności i inicjatywy, a z drugiej strony pokazuje, w jaki sposób ta „samodzielność” ma się przejawiać. Dla pracowników bywa to frustrujące, choć jeśli lider znajdzie w sobie dość empatii, by docenić różnice między stylami pracy poszczególnych osób, model taki może być też skuteczny – szczególnie w pracy związanej ze sprzedażą.
WAŻNE! Prawie żaden menedżer nie stosuje w zarządzaniu firmą tylko jednego stylu. Dobry lider powinien być elastyczny i dostosowywać swój sposób działania do określonej sytuacji. Skuteczny menedżer wykorzystuje 2-3 style, ale wybitny przywódca jest niczym wytrawny żongler, potrafiący sprawnie posługiwać się wszystkimi.
MP
Fot. Getty Images