Od wejścia ustawy umorzeniowej w życie w dniu 15 stycznia br., ZUS przyjął już 20 tysięcy wniosków o umorzenie zadłużenia na mocy ustawy z dnia 9 listopada 2012 r.
Ustawa ta daje szansę ponad 430 tysiącom byłych i obecnych przedsiębiorców na umorzenie zadłużenia z tytułu obowiązkowych składek społecznych oraz odpowiadających im składek zdrowotnych i na Fundusz Pracy wraz z dodatkowymi kosztami za okres od 1999 do 2009 r.
Pomimo akcji informacyjnej ZUS, nie tylko wielu beneficjentów, ale i pracownicy ZUS mają kłopoty z właściwą interpretacją ustawy w odniesieniu do niejednokrotnie bardzo skomplikowanych indywidualnych sytuacji zadłużonych.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, który od początku walczył o rozwiązanie problemu drobnych przedsiębiorców obarczonych wstecznie przez ZUS horrendalnymi zadłużeniami w wyniku zmian interpretacji prawa, uruchomił Centrum Pomocy beneficjentom ustawy przy Biurze Interwencji ZPP.
Źródłem problemów jest m.in. fakt, że ustawa dzieli beneficjentów na dwie grupy: osoby, które zamknęły działalność do dnia 1 września 2012 r. oraz czynnych przedsiębiorców, tj. tych, którzy na dzień 1 września 2012 r. nadal ją prowadzili. Obie grupy mają prawo złożenia wniosku o umorzenie, ale znacząco różni je sposób realizacji ustawy.
O ile uzyskanie umorzenia dla osób z pierwszej grupy jest stosunkowo jasne i wymaga jedynie spełnienia warunków ustawowych i złożenia wniosku o umorzenie, o tyle uzyskanie umorzenia przez tzw. czynnych przedsiębiorców jest możliwe dopiero po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej w zakresie czy udzielane przedsiębiorcom umorzenie jest pomocą publiczną, czy też nią nie jest.
Warto zauważyć, że zawieszenie działalności nie jest tożsame z jej likwidacją, zatem w tym kontekście osoby, które miały tylko zawieszoną działalność na dzień 1 września 2012 r. również muszą czekać na notyfikację ustawy przez KE, co może potrwać wiele miesięcy.
Ustawa przewiduje jednak rozwiązania doraźne, co jest szczególnie ważne dla oczekujących na notyfikację czynnych przedsiębiorców, a przede wszystkim dla tych, którzy mają już wszczęte postępowania egzekucyjne lub spłacają raty.
W interesie osób, które są w trakcie spłaty układu ratalnego lub postępowania egzekucyjnego, których przedmiotem choć w części są zadłużenia podlegające ustawie umorzeniowej, jest jak najszybsze złożenie wniosku o umorzenie. W przypadku czynnych przedsiębiorców, do wniosku należy dołączyć jeszcze komplet dokumentów, jak w przypadku ubiegania się o pomoc de minimis.
Warto to jednak zrobić, gdyż jest to jedyna zgodna z prawem unijnym możliwość zawieszenia przymusowych egzekucji i spłaty rat do czasu zakończenia notyfikacji, co przyniesie przedsiębiorcom czasową, ale jednak sporą ulgę.
Ponadto zdecydowana większość przedsiębiorców spełnia kryteria pomocy de minimis, czyli nie przekroczyła progu 200 tys. euro pomocy uzyskanej w ciągu 3 ostatnich lat rozrachunkowych i nie znajduje się w tzw. trudnej sytuacji (np. w stanie likwidacji lub upadłości), więc nie ma powodów, by dobrowolnie rezygnować z tej możliwości.
Warunkiem skorzystania z umorzenia na mocy ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. jest uregulowanie wszystkich innych należności względem ZUS aż do dnia uzyskania decyzji o umorzeniu, tzn. wszystkich „składek za siebie” od dnia 1 marca 2009 r., a od dnia 1 stycznia 1999 r. nieumarzalnych składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy oraz składek za pracowników.
Posiadanie takiego zadłużenia nie dyskwalifikuje jednak całkowicie z możliwości złożenia wniosku czy nawet samego umorzenia, jednak beneficjenci w takiej sytuacji powinni wziąć pod uwagę swoją możliwość jego spłaty jeszcze przed złożeniem wniosku o umorzenie. Zgodnie bowiem z w/w ustawą, po złożeniu wniosku, będą mieli rok od uzyskania decyzji z ZUS o warunkach umorzenia na jego spłatę lub rozłożenie takiego długu na raty, a uzyskanie umorzenia z mocy ustawy będzie możliwe dopiero po spłacie ostatnich zobowiązań nieumarzalnych.
Więcej informacji można uzyskać w oddziałach ZUS w całej Polsce i na stronie: http://www.zus.pl/default.asp?p=1&id=1&idk=2040
oraz na stronie Związku Przedsiębiorców i Pracodawców w Centrum Pomocy beneficjentom ustawy umorzeniowej: http://zpp.net.pl/pl/USTAWA-UMORZENIOWA-CENTRUM-POMOCY
Dorota Wolicka – dyrektor Biura Interwencji ZPP
