Pomimo, iż większość zawieranych umów sprzedaży oraz świadczonych usług skutkuje koniecznością zapłaty VAT-u, warto pamiętać o dwóch dość istotnych wyłączeniach.
Prawo podatkowe przewiduje dwa wyjątki od reguły powszechności podatku od towarów i usług.
Pierwszym z nich są czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Takie uregulowanie wynika z pewnego rodzaju działań prewencyjnych, przeciwdziałających działaniom sprzecznym z prawem, takim jak paserstwo, handel narkotykami, prostytucja itp. Chodzi o to, aby poprzez opodatkowanie takich zachowań nie doszło do ich legalizacji.
UWAGA! Drugim, przewidzianym w ustawie o VAT wyłączeniem z obowiązku opodatkowania danej transakcji podatkiem od towarów i usług, objęte zostało zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Ustawodawca nie wskazał zakresu pojęcia transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Można zatem uznać, że należy je utożsamiać z szeroko rozumianą dostawą towarów, obejmującą wszelkie czynności skutkujące przeniesieniem prawa do rozporządzania ich przedmiotem jak właściciel, takie jak sprzedaż, zamiana, darowizna.
Pojęcie przedsiębiorstwa należy rozumieć jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności obejmujący takie składniki jak nazwa, składniki majątku, wszelkie prawa wynikające z różnego rodzaju umów lub stosunków prawnych.