Jeśli firmę zamierzasz prowadzić w tej samej gminie lub dzielnicy, w której mieszkasz, sprawa jest w miarę prosta. Sytuacja komplikuje się, jeśli firmę zakładasz na terenie, który podlega innemu urzędowi skarbowemu niż Twoje miejsce zamieszkania.
Aby rozpocząć działalność gospodarczą, należy najpierw zarejestrować firmę w systemie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). W tym celu wystarczy wejść na stronę internetową systemu.
Jeśli jednak nie dysponujesz podpisem elektronicznym ani profilem zaufanym, czeka Cię jeszcze wizyta w urzędzie gminy. Po wypełnieniu wniosku w internecie, powinieneś zapisać lub wydrukować numer wniosku. Z tym numerem oraz dowodem osobistym możesz udać się do dowolnego urzędu miasta, gminy lub dzielnicy na terenie kraju. Nie musi być to urząd właściwy ani ze względu na miejsce zamieszkania, ani ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Gdy przyszły przedsiębiorca złoży już swój podpis, wniosek elektroniczny trafi m.in. do urzędu statystycznego, by nadać (lub uaktualnić) numer REGON oraz do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania, by nadać (lub uaktualnić) NIP. Właśnie w miejscu zamieszkania przedsiębiorca będzie opłacał podatek dochodowy.
Jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą nie zamierza rejestrować się jako płatnik VAT, w ogóle nie musi udawać się do urzędu skarbowego. Jeśli jednak chce otrzymywać zwrot podatku od zakupów firmowych (choćby 23 proc. wartości firmowego laptopa lub umeblowania biura), konieczna będzie rejestracja.
UWAGA! Co jednak ważne, rejestracji do VAT należy dokonać nie w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania, ale w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce prowadzenia działalności. Oznacza to, że deklaracje dotyczące podatku VAT przedsiębiorca będzie składał w tym przypadku w innym urzędzie niż deklaracje PIT.
To nie wszystko! Zanim złożysz wypełniony druk VAT-R, musisz wcześniej udać się do urzędu gminy i tam wnieść 170 zł opłaty. Ale właśnie – do którego urzędu?
Nie będzie to urząd właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. Nie zawsze będzie to także urząd gminy właściwy ze względu na siedzibę Twojej firmy! Opłaty należy dokonać w kasie urzędu gminy lub dzielnicy, na terenie której znajduje się siedziba urzędu skarbowego, któremu podlega Twoja firma ze względu na jej siedzibie.
W efekcie w dużym mieście może się zdarzyć, że choć siedziba Twojej firmy znajduje się w dzielnicy A, to jednak siedziba urzędu skarbowego właściwego dla dzielnicy A znajduje się w dzielnicy B, a więc to w urzędzie dzielnicy B powinieneś dokonać stosownej opłaty.
Przykład: Jeśli otwierasz firmę w dzielnicy Warszawa Śródmieście, opłaty powinieneś dokonać w urzędzie dzielnicy Ochota, ponieważ to na terenie tej dzielnicy znajduje się właściwy dla Śródmieścia urząd skarbowy (zresztą, mający w nazwie określenie „Warszawa Śródmieście”!).
Czy jest jakiś sposób, aby zarówno VAT, jak i PIT rozliczać w jednym urzędzie, prowadząc firmę w innej gminie/dzielnicy? Tak. W tym celu należy wskazać dwa miejsca wykonywania działalności – jedno w miejscu zamieszkania (choćby pod adresem domowym), a drugie poza terenem podlegającym danemu urzędowi. Wówczas można samemu wybrać, w którym z dwóch urzędów rozliczany będzie podatek VAT.
Czy to wszystko? Prawie. Pozostaje Ci jeszcze odwiedzić ZUS – tym razem właściwy ze względu na miejsce zamieszkania. Masz na to 7 dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej. W przeciwieństwie do wniosku VAT-R, formularzy ZUS nie możesz złożyć przed oficjalnym startem firmy, nie możesz też wydrukować wniosków z internetu – koniecznie trzeba wypełnić oryginalne druki.
Marcin Pietraszek
Fot. Getty Images